Sắc bất ba đào
Đến chơi nhà người quen gặp lúc trời mưa, ra về không được chúng ta thường mỉm
cười nói với chủ nhà:
Vũ vô kiểm tỏa năng lưu khách! Cơn mưa không xiềng, không xích mà giữ khách ở
lại được. Khi nói đến chữ "vũ vô kiềm tỏa" chúng ta nhớ ngay đến câu đối lại:
Sắc bất ba đào dị nịch nhân
Sắc đẹp của đàn bà không phải là sóng gió mà vẫn làm cho người ta chìm đắm. Nạn
nhân nhiều lắm, kể sao cho xiết, nói sao cho cùng!
Vụ án tình xưa nhất mà lịch sử Việt Nam có ghi chép tường tận là chuyện Trọng Thủy
- Mỵ Châu.
Trọng Thủy là con của Thiệu Vũ Vương (Triệu Đà) có nhiệm vụ giúp cha thôn tính
nước Âu Lạc của An Dương Vương.
An Dương Vương có người con gái rất đẹp là Mỵ Châu (còn gọi là Lan Châu), giỏi
nghề chế tạo cung và mũi tên bằng đồng.
Triệu Vũ Vương đã hơn một lần thua chạy trước nhhững mũi tên đồng của quân
Thục, sai con là Trọng Thủy đến xin ở rể với vua Thục và lén học nghề chế tạo cung
đồng, tên đồng. Học nghề xong Trọng Thủy xin cáo biệt trở về đất Bắc. Lúc lâm biệt,
chàng trao một tấm nệm lông ngỗng cho vợ và dặn rằng:
Ngày sau chắc có sự giao binh giữa hai nước, sợ vợ chồng ta sẽ thất tán, không tìm
gặp lại nhau được. Thiếp hãy nhận tấm nệm lông ngỗng này, chạy đi đâu, nhớ đánh
dấu đường bằng vài sợi lông để biết nơi mà tìm tới.
Sự việc sau này diễn biến đúng như lời tiên liệu của Trọng Thủy.
Quân Triệu vào xâm lược, Thục An Dương Vương thua, phải bỏ thành Cổ Loa mà
chạy. Nhà vua vẫn mang công chúa ái nữ phía sau yên. Quân Triệu truy kích. Nhà vua
nghi ái nữ đồng tình với giặc, liền tuốt kiếm giết nàng, rồi tự trầm ở bờ biển Mộ Dạ
(Nghệ An)
Tuy quân Triều chiến thắng, song Trọng Thủy buồn tình, thất vọng đâm đầu xuống
giếng sâu ở thành Cổ Loa mà thác.
Chuyện tình yêu bi đát được các nhà bình luận quân sự, văn học xưa nay phân tích
khá nhiều.
Tùy Viên thi thoại phê rằng:
Cha con vua Triệu mở non sông,
Một đóa Lan Châu thực khéo trồng
Ba ngàn cung đồng theo chú rể,
Gớm cho lòng gái vị nhà chồng!
Chu Mạnh Trinh có bài "Quá Cổ Loa, yết Mỵ Châu miếu, đề bích"
(Qua thành Cổ Loa, yết miếu Mỵ Châu, đề thơ trên vách tường), tạm dịch:
Tình chồng vốn nặng,
đức cha dày
Mang mối kỳ oan mãi đến nay
Thần trảo không thiêng,
rùa cũng mất
Minh Châu ứa lệ, bạng chìm đây
Bia tàn cây cỗi nghìn năm cũ
Bể biếc trời xanh một dạ này!
Quạnh quẽ ngôi đền,
ngoài miếu điện
Tiếng quyên kêu dứt bóng
trăng chầy
Tương truyền rằng Trọng Thủy gieo mình xuống giếng sâu ở thành Cổ Loa. Nước
giếng này có đặc tính rửa ngọc chân trâu rất sáng đẹp. Nước Việt ta vẫn phải tiến
cống thứ nước quý lạ đặc biệt này để cho các bà hậu phi bênTàu rửa ngọc. Việc đài tải
gian nan quá đỗi.
Một sứ thần nước Việt làm gan đổ thứ nước này đi, múc nước giếng thường thế nào.
Ngọc rửa bằng nước giếng thường không sáng đẹp, vua Tàu hỏi thì sứ giả đáp rằng:
ấy là vì tại lâu ngày, khí thiêng đã tan biến mất đi!
Thế là nước ta tránh khỏi cái nạn nước rửa ngọc.
Còn chuyện tên đồng thì có thực trăm phần trăm. Năm 1959, ở thành Cổ Loa khai
quật được hàng vạn mũi tên đồng ba cạnh sắc bén. Các nhà khảo cổ đã minh định niên
đại và xác nhận đó là những mũi tên đồng được chế tạo cách bây giờ gần 2000 năm.
Mối tình Trọng Thủy - Mỵ Châu là mối kỳ oan muôn thuở, người đời xúc động, bùi
ngùi:
Tình chàng cùng với nghĩa cha,
Bên thì nghĩa trọng, bên là
tình thâm
Nỗi oan dai dẳng ngàn năm,
Ngọc châu nước giếng tiêu trầm
được sao?
Những chuyện cận đại, hiện đại thường có nhiều tình tiết gay cấn, ly kỳ hơn chuyện
người xưa.
Như năm 1936, cả thế giới đều bàng hoàng, sửng sốt khi nghe tin vua Edouard VIII
nước Anh thoái vị. Vua thoái vị vì thần dân vương quốc không thể chấp nhận một
thiếu phụ Mỹ làm mẫu nghi thiên hạ! Bà này đã ly dị một lần... Thế là nhà vua trả
ngai vàng lại cho quốc dân, chỉ còn giữ tước vị nguyên sẵn có là quận công Windsor.
Nói cho đúng, quận côngWindsor cũng được hưởng hạn phúc với người đẹp.
Ông vua thoái vị này có phúc hơn John Fizgerald Kennedy rất nhiều. Tổng thống
Kennedy đâu có hưởng ân ái gì nhiều với giai nhân tuyệt sắc Marilyn Monroe. Ông bị
ám sát chết năm 1963, chưa hết mọt nhiệm kỳ tổng thống. Cả ông và cô đào màn bạc
này đều bạc mệnh đúng y như câu:
Mỹ nhân tự cổ như danh tướng,
Bất hứa nhân gian kiến
bạch đầu
(Xưa này người đẹp như danh tướng,
Không hẹn trần gian thấy
bạc đầu!)
J.F Kennedy có địa vị còn cao hơn cả danh tướng vì ông là tổng thống một đệ nhất
cường quốcthế giới.
Không có gì mạnh hơn những đợt sóng ái tình
Người đẹp gây tai họa nhiều cho đất nước Trung Hoa là Dương Quý Phi. Tình nhân
của nàng là An Lộc Sơn khởi quân từ Ngũ Dương tiến chiếm Trường An đã gây ra
một cuộc nội chiến làm dân số nhà Đường hao hụt trên 2/3. Trước cuộc nổi loạn An -
Sử, dân số nhà Đường là 54 triệu, sau 9 năm nội chiến, dân số nàh Đường chỉ còn trên
17 triệu mà thôi.
Người xưa dùng chữ "khuynh thành, khuynh quốc" để miêu tả nhan sắc giai nhân là
đúng hết sức.
Người gây nhiều sóng gió cho vương nghiệp nhà Triệu là Cù Thị, người làm sụp đổ
vương nghiệp nhà trịnh là Tuyên Phi Đặng Thị Huệ.
Bà ngoại tình với Huy Quận Công Hoàng Đình Bảo. Ca dao thời bấy giờ có câu:
Trăm quan cómắt như mờ
Để cho Huy Quận vào sờ
Chính cung!
Rồi quân Tam Phủ nổi dậy, giết chết Hoàng Đình Bảo, truất phế Trịnh Cán, phù lập
Trịnh Khải làm Đoan Nam Vương.
Rồi quân Tây Sơn tiến ra Bắc Hà. Đoan Nam Vương Trịnh Khải thua trận, chạy trốn
và tự mổ bụng, moi ruột ra mà chết.
Biết bao nhiêu là sóng gió chung quanh một cuộc ái tình?
Các nhà quân - chính thời chiến quốc có câu:
Nước mình có tự đánh mình thì sau người ta mới đánh mình được. (quốc tất tự phạt,
nhiên hậu nhân phạt chi).
Tự đánh không bằng gươm đao mà tự đánh bằng son phấn. Sự vong diệt càng tủi nhục
hơn!
cười nói với chủ nhà:
Vũ vô kiểm tỏa năng lưu khách! Cơn mưa không xiềng, không xích mà giữ khách ở
lại được. Khi nói đến chữ "vũ vô kiềm tỏa" chúng ta nhớ ngay đến câu đối lại:
Sắc bất ba đào dị nịch nhân
Sắc đẹp của đàn bà không phải là sóng gió mà vẫn làm cho người ta chìm đắm. Nạn
nhân nhiều lắm, kể sao cho xiết, nói sao cho cùng!
Vụ án tình xưa nhất mà lịch sử Việt Nam có ghi chép tường tận là chuyện Trọng Thủy
- Mỵ Châu.
Trọng Thủy là con của Thiệu Vũ Vương (Triệu Đà) có nhiệm vụ giúp cha thôn tính
nước Âu Lạc của An Dương Vương.
An Dương Vương có người con gái rất đẹp là Mỵ Châu (còn gọi là Lan Châu), giỏi
nghề chế tạo cung và mũi tên bằng đồng.
Triệu Vũ Vương đã hơn một lần thua chạy trước nhhững mũi tên đồng của quân
Thục, sai con là Trọng Thủy đến xin ở rể với vua Thục và lén học nghề chế tạo cung
đồng, tên đồng. Học nghề xong Trọng Thủy xin cáo biệt trở về đất Bắc. Lúc lâm biệt,
chàng trao một tấm nệm lông ngỗng cho vợ và dặn rằng:
Ngày sau chắc có sự giao binh giữa hai nước, sợ vợ chồng ta sẽ thất tán, không tìm
gặp lại nhau được. Thiếp hãy nhận tấm nệm lông ngỗng này, chạy đi đâu, nhớ đánh
dấu đường bằng vài sợi lông để biết nơi mà tìm tới.
Sự việc sau này diễn biến đúng như lời tiên liệu của Trọng Thủy.
Quân Triệu vào xâm lược, Thục An Dương Vương thua, phải bỏ thành Cổ Loa mà
chạy. Nhà vua vẫn mang công chúa ái nữ phía sau yên. Quân Triệu truy kích. Nhà vua
nghi ái nữ đồng tình với giặc, liền tuốt kiếm giết nàng, rồi tự trầm ở bờ biển Mộ Dạ
(Nghệ An)
Tuy quân Triều chiến thắng, song Trọng Thủy buồn tình, thất vọng đâm đầu xuống
giếng sâu ở thành Cổ Loa mà thác.
Chuyện tình yêu bi đát được các nhà bình luận quân sự, văn học xưa nay phân tích
khá nhiều.
Tùy Viên thi thoại phê rằng:
Cha con vua Triệu mở non sông,
Một đóa Lan Châu thực khéo trồng
Ba ngàn cung đồng theo chú rể,
Gớm cho lòng gái vị nhà chồng!
Chu Mạnh Trinh có bài "Quá Cổ Loa, yết Mỵ Châu miếu, đề bích"
(Qua thành Cổ Loa, yết miếu Mỵ Châu, đề thơ trên vách tường), tạm dịch:
Tình chồng vốn nặng,
đức cha dày
Mang mối kỳ oan mãi đến nay
Thần trảo không thiêng,
rùa cũng mất
Minh Châu ứa lệ, bạng chìm đây
Bia tàn cây cỗi nghìn năm cũ
Bể biếc trời xanh một dạ này!
Quạnh quẽ ngôi đền,
ngoài miếu điện
Tiếng quyên kêu dứt bóng
trăng chầy
Tương truyền rằng Trọng Thủy gieo mình xuống giếng sâu ở thành Cổ Loa. Nước
giếng này có đặc tính rửa ngọc chân trâu rất sáng đẹp. Nước Việt ta vẫn phải tiến
cống thứ nước quý lạ đặc biệt này để cho các bà hậu phi bênTàu rửa ngọc. Việc đài tải
gian nan quá đỗi.
Một sứ thần nước Việt làm gan đổ thứ nước này đi, múc nước giếng thường thế nào.
Ngọc rửa bằng nước giếng thường không sáng đẹp, vua Tàu hỏi thì sứ giả đáp rằng:
ấy là vì tại lâu ngày, khí thiêng đã tan biến mất đi!
Thế là nước ta tránh khỏi cái nạn nước rửa ngọc.
Còn chuyện tên đồng thì có thực trăm phần trăm. Năm 1959, ở thành Cổ Loa khai
quật được hàng vạn mũi tên đồng ba cạnh sắc bén. Các nhà khảo cổ đã minh định niên
đại và xác nhận đó là những mũi tên đồng được chế tạo cách bây giờ gần 2000 năm.
Mối tình Trọng Thủy - Mỵ Châu là mối kỳ oan muôn thuở, người đời xúc động, bùi
ngùi:
Tình chàng cùng với nghĩa cha,
Bên thì nghĩa trọng, bên là
tình thâm
Nỗi oan dai dẳng ngàn năm,
Ngọc châu nước giếng tiêu trầm
được sao?
Những chuyện cận đại, hiện đại thường có nhiều tình tiết gay cấn, ly kỳ hơn chuyện
người xưa.
Như năm 1936, cả thế giới đều bàng hoàng, sửng sốt khi nghe tin vua Edouard VIII
nước Anh thoái vị. Vua thoái vị vì thần dân vương quốc không thể chấp nhận một
thiếu phụ Mỹ làm mẫu nghi thiên hạ! Bà này đã ly dị một lần... Thế là nhà vua trả
ngai vàng lại cho quốc dân, chỉ còn giữ tước vị nguyên sẵn có là quận công Windsor.
Nói cho đúng, quận côngWindsor cũng được hưởng hạn phúc với người đẹp.
Ông vua thoái vị này có phúc hơn John Fizgerald Kennedy rất nhiều. Tổng thống
Kennedy đâu có hưởng ân ái gì nhiều với giai nhân tuyệt sắc Marilyn Monroe. Ông bị
ám sát chết năm 1963, chưa hết mọt nhiệm kỳ tổng thống. Cả ông và cô đào màn bạc
này đều bạc mệnh đúng y như câu:
Mỹ nhân tự cổ như danh tướng,
Bất hứa nhân gian kiến
bạch đầu
(Xưa này người đẹp như danh tướng,
Không hẹn trần gian thấy
bạc đầu!)
J.F Kennedy có địa vị còn cao hơn cả danh tướng vì ông là tổng thống một đệ nhất
cường quốcthế giới.
Không có gì mạnh hơn những đợt sóng ái tình
Người đẹp gây tai họa nhiều cho đất nước Trung Hoa là Dương Quý Phi. Tình nhân
của nàng là An Lộc Sơn khởi quân từ Ngũ Dương tiến chiếm Trường An đã gây ra
một cuộc nội chiến làm dân số nhà Đường hao hụt trên 2/3. Trước cuộc nổi loạn An -
Sử, dân số nhà Đường là 54 triệu, sau 9 năm nội chiến, dân số nàh Đường chỉ còn trên
17 triệu mà thôi.
Người xưa dùng chữ "khuynh thành, khuynh quốc" để miêu tả nhan sắc giai nhân là
đúng hết sức.
Người gây nhiều sóng gió cho vương nghiệp nhà Triệu là Cù Thị, người làm sụp đổ
vương nghiệp nhà trịnh là Tuyên Phi Đặng Thị Huệ.
Bà ngoại tình với Huy Quận Công Hoàng Đình Bảo. Ca dao thời bấy giờ có câu:
Trăm quan cómắt như mờ
Để cho Huy Quận vào sờ
Chính cung!
Rồi quân Tam Phủ nổi dậy, giết chết Hoàng Đình Bảo, truất phế Trịnh Cán, phù lập
Trịnh Khải làm Đoan Nam Vương.
Rồi quân Tây Sơn tiến ra Bắc Hà. Đoan Nam Vương Trịnh Khải thua trận, chạy trốn
và tự mổ bụng, moi ruột ra mà chết.
Biết bao nhiêu là sóng gió chung quanh một cuộc ái tình?
Các nhà quân - chính thời chiến quốc có câu:
Nước mình có tự đánh mình thì sau người ta mới đánh mình được. (quốc tất tự phạt,
nhiên hậu nhân phạt chi).
Tự đánh không bằng gươm đao mà tự đánh bằng son phấn. Sự vong diệt càng tủi nhục
hơn!
(Tạp chí Thăng Long Hà Nội ngàn năm - Số 7/2002)
Nhận xét này đã bị quản trị viên blog xóa.
Trả lờiXóa